Cây cảnh sau khi được trồng vào chậu và sinh trưởng ổn định, bộ rễ phát triển, tàn lá ra xanh tươi, để cây duy trì tốt cần phải tưới nước và bón phân bổ sung thường xuyên hàng tháng.Tưới nước là khâu quan trọng của trong việc trồng cây cảnh nhằm cung cấp nước cho cây bị thiếu hụt do phạm vi trồng hay sống của cây hạn hẹp. Việc tưới nước cho cây cần phải chú ý đến nguồn nước tưới như thế nào, lượng nước tưới 1 lần bao nhiêu, số lần tưới và phương pháp tưới cho thích hợp.
Tuỳ thuộc vào từng loại giống cây cảnh, yêu cầu trong giai đoạn sinh trưởng trong năm và điều chỉnh nơi ở của cây cảnh như thế nào mà xác định cho thích hợp. Vì tưới nước cũng là biện pháp hữu hiệu trong việc điều chỉnh sự sinh trưởng của cây trong nghề trồng cây cảnh nên cần phải xem xét tưới cho phù hợp với yêu cầu đặt ra.
1.Các chú ý khi tưới nước cho cây cảnh trong chậu :
– Kích thước của chậu, bồn trồng:
Chậu hay bồn trồng càng nhỏ thì cần phải tưới nhiều lần.Ví dụ : Chậu treo, chậu hoa nhỏ,…nên tưới ngày 2 lần vào mùa khô nắng, còn mùa mưa tưới 1 lần sáng sớm. Riêng đối với chậu có kích thước lớn cần tưới chậm đều để nước có thời gian thấm vào chậu không bị tràn hết ra ngoài.
– Yêu cầu của cây cảnh:
Các loại cây cảnh mọng nước kiểu sa mạc, sương rồng… không yêu cầu tưới nước cho cây như các cây khác 1-2 ngày tưới 1 lần. Các cây thuỷ sinh yêu cầu tưới nhiều và duy trì cho đất luôn luôn ẩm.
–Yêu cầu đạt ra hạn chế sinh trưởng của người trồng nhằm xử lý ra hoa ra trái :
Có thể cắt nước hoàn toàn từ 3-5 ngày sau đó tưới vừa đủ giúp cho cây chuyển hóa giai đoạn sinh trưởng sang sinh thực phân hóa mầm hoa.
– Nguồn nước tưới phải từ nguồn nước sạch như nước giếng (PH= 4-4,5), nước mưa, nước máy ( PH= 7-8) …không sử dụng nguồn nước sông bị ô nhiểm, nước bị nhiễm mặn, cần chứa nước tưới lại trong bể chứa trong 24h để oxy hóa và độ PH điều chỉnh phù hợp với cây trồng, thông thường PH phù hợp là 5- 6,5
2.Cách tưới nước bón phân cho cây cảnh thường tiến hành như sau:
– Cách tưới cây trong chậu :
Sau khi đã chọn nguồn nước thích hợp và tính toán các yêu cầu đặt ra thì xác định lượng nước tưới thích hợp. Lượng nước tưới 1 lần phải tối thiểu đủ để nước đi từ mặt chậu đến xuống đáy chậu và tạo độ ẩm cho bộ rễ.Khi cây đã đủ ẩm độ cần thiết rễ cây mới có thể hút dinh dưỡng cung cấp cho cây cảnh quang hợp.
Không nên để chậu cây cảnh bị khô hạn kéo dài do thiếu nước hay tưới không đủ sẽ làm đất khô lại kéo theo rễ cây bị kéo lại, khi gặp nước đất lại nở ra làm rễ cây dãn theo sẽ gây tổn thướng hoặc đứt rễ.
Nên tưới 1 ngày 2 lần vào thời gian sáng 7-8h hoặc chiều từ 16-17h hàng ngày.Nếu trời mưa thì tưới 1 lần vào buổi sáng để đảm bảo cho chậu đủ nước.
Tưới phun bằng dụng cụ tạo hạt nước nhỏ như vòi sen, béc phun áp lực… và tưới lên cả bộ tán của cây sau đó mới tưới vào đất tưới đều đưa đi đưa lại không tưới vào 1 chỗ nhất định sau cho đất không đóng váng, nước tưới được ngấm ngay vào đất.
Nếu không có mặt ở nhà thường xuyên, người trồng có thể dùng phương pháp tưới thấm bằng việc lợi dụng sức hút nước của đất trong chậu để cho cây có nước bằng cách tăng dùng một chậu đựng nước và đặt chậu cảnh vào trong chậu đó. Khi đó, đất trong chậu trồng cây sẽ hút dần nước trong chậu đựng nước đó lên. Chú ý là mức nước ở trong chậu đựng nước chỉ bằng hoặc cao hơn 1 chút so với đáy trong của chậu trồng cây, nếu cao hơn đất trong chậu trồng cây sẽ hút nhiều và làm đất bị úng gây ngạt cho rễ cây.
– Bón phân cho cây cảnh trồng trong chậu :
Cần bón bổ sung định kỳ cho cây trong chậu vì không gian sinh trưởng của cây đã bị hạn chế tối đa và cây không có điều kiện tìm nguồn thức ăn khác.
Có 2 phương pháp bón phân cho cây trong chậu : Bón rãi vào đất mặt chậu ( phân hạt) và bón thông qua tưới phun nước ( phân bón lá) vào bộ lá cho cây. Hàng tháng nên bón 1 lần hạt và 1 lần phân bón lá để cây có đủ dưỡng chất và tán lá luôn xanh tốt.
Liều lượng một lần bón cho cây trước hết phụ thuộc vào nhu cầu của cây, giai đoạn sinh trưởng, mùa vụ bón, loại phân bón, khả năng hấp thụ phân bón của đất cũng như khối lượng đất hay kích thước của chậu hay bồn trồng. Tuỳ thuộc vào các yếu tố trên mà xác định lượng phân cho 1 lần bón thích hợp song lượng phân bón không nên vượt quá ngưỡng bón sau cho mỗi lần thêm 1kg đất trong chậu như sau:
Phân hạt như NPK, DAP, Dynamic, Ure, phân dơi, phân bò hoai, bánh dầu khô…thì căn cứ vào kích thước chậu cảnh mà chọn liều lượng phân phù hợp, nếu bón quá nhiều sẽ làm cây bị sốc phân cây sẽ bị chết.Thường nên bón 1 lần 3-5 gam ( 1-2 muỗng cà phê) cho chậu nhỏ ( chậu có đường kính từ 20- 35 cm); bón 5-10gam ( 1-2 muỗng canh) cho chậu có đường kính từ 40- 100cm . Xới nhẹ xung quanh đất trong chậu bón rãi đều và lấp đất lại, bón xong tưới lại nước. Lưu ý không để phân hạt vào gốc thân lá cây và luân phiên bón phân hạt vô cơ và hữu cơ.
Riêng đối với phân bón lá thường nhằm bổ sung vi lượng và các loại khoáng chất cho cây tăng sức đề kháng với thời tiết và sâu bệnh, bao gồm các loại phân như : Atonik, Vitamin B1, Phân Cá, 30.10.10 TE, 20.20.20 TE, 10.20.30,10.15.30, KNO3, MKP….Khi bón phân bón lá thường phun kết hợp thêm thuốc BVTV phòng trừ sâu bệnh cho cây trong chậu
– Xử lý ra hoa cho cây cảnh trồng trong chậu:
Việc bón phân còn phải chú ý cả đến thời kỳ và thời gian bón cho cây cảnh nhất là các cây cảnh có hoa, có quả. Cây trồng trong chậu có được ưu điểm là rất dễ xử lý cho cây ra hoa trái đúng theo yêu cầu người trồng. Để việc xử lý đạt kết quả như mong muốn thì đòi hỏi người trồng phải cẩn thận và kiểm tra thường xuyên cây trồng đồng thời phải có kinh nghiệm về thời gian ra hoa của từng chủng loại cây cảnh mà xử lý cụ thể.
Ví dụ : Muốn cây sứ Thái ra hoa kịp tết thì tính từ mùng 1 tết lùi lại 75 ngày bắt đầu cho cắt tỉa cành thu gọn tàn nhánh và bón phân có hàm lượng Phốt pho hay kali cao( KNO3, 15.9.25 TE, KCL, 10.30.30 …) sau đó bắt đầu hạn chế tưới nước. Khi thấy cây bắt đầu ra nụ hoa thì tưới lại nước đầy đủ và phun thêm phân dưỡng hoa cho cây
