Việt Nam đã xuất hiện vi khuẩn đa kháng (kháng 2 nhóm kháng sinh) và toàn kháng (kháng với tất cả kháng sinh). Nếu vẫn tiếp diễn đà này thì nay mai, dù chỉ là nhiễm khuẩn nhẹ hoặc ho đơn thuần cũng có thể khiến bệnh nhân tử vong.
Việt Nam xuất hiện vi khuẩn kháng tất cả các loại kháng sinh
Bên lề khóa đào tạo nâng cao chất lượng phòng xét nghiệm kháng kháng sinh vừa diễn ra, PGS.TS Đoàn Mai Phương, nguyên Trưởng khoa Vi sinh, BV Bạch Mai cho biết, vi khuẩn kháng kháng sinh hiện là mối quan tâm của cả thế giới khi tốc độ tìm ra kháng sinh mới không theo kịp mức độ gia tăng của các vi khuẩn kháng thuốc, tại một số nước như Việt Nam thậm chí không thể kiểm soát.
Trong hơn 5 năm (từ 1983 – 1987), cơ quan Quản lý Dược và thực phẩm Mỹ mới chỉ cấp giấy chứng nhận sử dụng cho 18 loại kháng sinh. Còn từ năm 2008 đến nay, không có thêm kháng sinh mới nào được tìm ra.
Hiện tại, mỗi năm thế giới có khoảng 700.000 tử vong do kháng kháng sinh. Với đà này, đến năm 2050, WHO dự tính cứ 3 giây sẽ có 1 người tử vong do các siêu vi khuẩn kháng thuốc, tương đương với khoảng 10 triệu người mỗi năm. Khi đó, các bệnh thông thường như ho hay nhiễm khuẩn cũng có thể gây tử vong.
Việt Nam hiện thuộc nhóm các nước có tỉ lệ kháng kháng sinh cao nhất thế giới.
Đáng lo ngại hơn nữa là theo PGS. Phương, hiện tại Việt Nam đã xuất hiện vi khuẩn đa kháng (kháng 2 nhóm kháng sinh) và toàn kháng (kháng với tất cả kháng sinh). Đó là lí do vì sao, nhiều nước phát triển sử dụng kháng sinh thế hệ 1 vẫn điều trị hiệu quả thì tại Việt Nam đã phải dùng kháng sinh thế hệ 3 và 4.
Một loại vi khuẩn vô cùng phổ biến là E.coli (vi khuẩn gây bệnh đường ruột) đã đạt tỉ lệ kháng kháng sinh lên tới 30-40%, kháng luôn cả kháng sinh mạnh nhất là colistin. Thậm chí, tại một số tỉnh phía Nam, tỉ lệ kháng thuốc của E.coli còn lên tới hơn 74%.
“Do là BV tuyến cuối, nên tại BV Bạch Mai gặp rất nhiều bệnh nhân bị đa kháng thuốc, kháng mở rộng và toàn kháng. Với trường hợp toàn kháng, khi đó, bác sĩ cũng bất lực, chỉ có thể giúp bệnh nhân truyền dịch, nâng cao thể trạng, tăng cường dinh dưỡng để cơ thể tự chống đỡ với vi khuẩn”, PGS Phương cho biết.
Nguyên nhân gây kháng kháng sinh
– Bệnh nhân tự ra nhà thuốc mua thuốc mà không có đơn của bác sỹ. Sử dụng kháng sinh quá nhiều hoặc chưa đủ lộ trình đã ngừng.
– Thực trạng các bác sĩ tùy tiện kê kháng sinh dẫn đến hệ lụy những loại thuốc kháng sinh đang dùng để điều trị các bệnh cơ bản không còn hiệu lực.
– Không chỉ sử dụng kháng sinh bừa bãi trên người, hiện nay việc sử dụng kháng sinh bừa bãi trong chăn nuôi như một chất kích thích tăng trưởng cũng là một nguyên nhân gây kháng thuốc do con người ăn vào và hấp thụ dư lượng kháng sinh vào cơ thể.
Hệ quả khôn lường
– Hậu quả kinh tế của kháng kháng sinh được cho là nặng nề tương đương với khủng hoảng tài chính.
– Người bệnh phải nằm viện lâu hơn và tỷ lệ tử vong tăng ở tất cả các nhóm tuổi.
– Chưa chắc tử vong vì ung thư nhưng có thể chết vì bị nhiễm khuẩn và ho.
